|
|
KASIM 2010
|
 |
|
| Çizgi-yorum – Semih Poroy |
Sayfa:2 |
| |
|
|
| Okurlarımıza... |
Sayfa:3 |
| Varlık, 1946 yılından beri faaliyet gösterdiği İstanbul’un hızla değişen koşullarına uyum sağlayarak daha iyi hizmet ve ürün verebilmek için bir tebdil-i mekân ihtiyacı duymaktaydı bir süredir. Bu nedenle uzun yıllardır ikamet ettiğimiz ve artık aşırı yüklenme nedeniyle altyapısı işlevsiz kalan Bab-ı Âli’den daha rahat ulaşılabilen, elektriği sık kesilmeyen bir yere taşınıyoruz: 1 Aralık 2010 tarihinden itibaren yeni adresimiz: PERPA TİCARET MERKEZİ, B-BLOK, KAT 4-5-6, NO. 484, ŞİŞLİ-İSTANBUL.
Bir başka (kısmi) değişikliği Eylül 2010 sayımızda duyurmuştuk: 1 Ocak 2011 itibariyle, Varlık dergisi yine uzun yıllardır satılmakta olduğu gazete bayilerinde bulunmayacak. Şimdiye kadar dergimizi gazete bayilerinden alan okurlarımıza kolaylık olması için, Eylül’den beri Varlık dergisini bulabilecekleri kitap-dergi satış noktalarının tam bir listesini bulundukları kent ve semtin adına göre alfabetik sıralanmış olarak veriyoruz.
Yayınevimiz birkaç aydır dolaşımdaki bazı kitaplarını www.idefix.com ve www.dr.com.tr adreslerinde e-kitap olarak sunuyor. Merhum Behçet Necatigil’in ortaöğretim okullarının önde gelen başvuru yapıtlarından Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü ile Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü de, son yıllarda Yaşar Nabi Nayır Şiir ve Öykü Ödüllerini kazanmış bazı eserler de, Panait Istrati, Kafka gibi bazı klasiklerle birlikte e-kitap listemizde, örneğin.
|
|
|
| Avrupa’nın Kültür Başkentleri – Gülce Başer |
Sayfa:4 |
| İstanbul Avrupa Kültür Başkenti olma yolunda oldukça iddialı bir hedefle yola çıktı; kültürel üretimi kentin yerinde erişilebilir kılmak. 2008’den bu yana 2436 proje başvurusu oldu, bunların 610’u kabul edildi. Bu projelere 380.240.685 TL tutarında destek sağlandı. Edebiyat yönetmenliği denetiminde 29 proje kabul edildi. |
|
|
| Ruhr: Kömürden Kültüre Bir Dönüşüm Hikâyesi – Ümran Kartal |
Sayfa:8 |
| Ruhr.2010 Ajansı direktörleri kültür başkenti programını Ruhr Havzası’nın şu an hâlâ içinde bulunduğu yapısal dönüşümün üzerine oturttu. Kültürel ağların kurulması, halkın katılımı ve kalıcılık ilkelerinin öne çıktığı, festival, konser, sergi, tiyatro gibi etkinliklerin yer aldığı program üç ana tema altında toparlanmış durumda: Ruhr Efsanesini Anlamak, Metropol Oluşturmak ve Avrupa’yı Harekete Geçirmek. |
|
|
| Ruhr Havzası’nda – Heinrich Böll |
Sayfa:12 |
| Almanya’nın hiçbir yerinde bu kadar dar alanda bu kadar çok insan yaşamaz; insanlar Almanya’nın hiçbir yerinde olmadığı kadar yalın, samimi ve düzdür. Fabrikalar ve endüstriyel tesisler mayhoş bir duygusallık saçar, doğaları gereği coşkun bir duruşa eğilimli görünürler. Bu heybetli coşkunluk, bu zehirli duygusallık sadece ve sadece yararlılık nedenlerinden dolayı trenin yolu boyunca uzanıp gider. |
|
|
| 2010 Avrupa Kültür Başkenti Pécs – Edit Tasnádi |
Sayfa:14 |
| Bilimsel-sanatsal bir proje çerçevesinde Pécs Üniversitesi ile İstanbul Üniversitesi’nin Arkeoloji ve Sanat Tarihi Kürsüleri arasındaki uzun vadeli işbirliğinin ilk projesi olarak iki kültür başkentinin Osmanlı, Eski Hıristiyan ve Bizans anıtlarının birer sergide gösterileceği kararlaştırıldı. Pécs klasik Osmanlı sanatları ile mimarisi konusunda uluslararası bir kongrenin ev sahibi oldu, ayrıca dönemin çinilerinden zengin bir sergi açıldı; İstanbul’da düzenlenecek kongre ve serginin merkezinde ise Geç Romen ve Erken Bizans döneminin kültür mirası yer alacak. |
|
|
| József Takáts ile Söyleşi – Mihály Vargha |
Sayfa:17 |
| Şimdi, 2010 yılının başında, birçok kişi bana başlangıçtaki (2004-2005) “Pécs: 2010 Avrupa Kültür Başkenti” projesinin ne kadarının gerçekleştirildiğini soruyor. Yapım çalışmaları başladı, ama bitirilemedi. Henüz yeni binalardaki yeni kurumların (örneğin, Pécs Konferans ve Konser Merkezi’nin) finansmanı ve yönetimi hakkında alınmış kararlar yok; dolayısıyla, bu kurumların 2011 yılından itibaren nasıl iş görecekleri hakkında hüküm vermek zor. Aşağıda 2007 yılında, Mihály Vargha’nın Építészfórum: mimarlık, şehir, görsel kültür adlı web sitesi (www.epiteszforum.hu) için yaptığı bir söyleşinin ve 2009 tarihli bir bildirinin metinlerini aktarıyorum. İki metin de yalnızca hazırlık dönemiyle ilgili ve benim görüşlerim o günden bu yana hiç değişmedi. Öncelikle mimarlar ve mimarlıkla ilgilenen kişiler için yapılmış olan söyleşi, temel olarak projenin şehir planlaması yönleri hakkında; 2009 tarihli metin ise, “Pécs 2010” kültür programlarının planlanmasıyla ilgili. |
|
|
| Cumhuriyet Şiiri, Genç Şiir... – Haydar Ergülen |
Sayfa:19 |
| İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı, yurtdışında da etkinlikler düzenledi. Son olarak Ekim ayında Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı’nda “Türkiye’de Genç Roman; Moderatör: Adnan Özer; Konuşmacılar: Aslı Tohumcu, Alper Canıgüz, Yavuz Ekinci”, “Türkiye’de Genç Şiir; Moderatör: Haydar Ergülen; Konuşmacılar: Gonca Özmen, Ömer Erdem, Şeref Bilsel”, “Türkiye’de Genç Öykü; Moderatör: Nalan Barbarosoğlu katılamadığı için Adnan Özer; Konuşmacılar: Ahmet Büke, Ayşegül Çelik, Ömer Faruk Dönmez” etkinliklerini gerçekleştirdi. “Türkiye’de Genç Şiir” etkinliğini okurlarımızla paylaşıyoruz. |
|
|
| İyilik (Şiir) – Günel Altıntaş |
Sayfa:23 |
| |
|
|
| Sadrazam’ın Gözleri (Bir Karşı Pencere Hikâyesi) – Murathan Mungan |
Sayfa:24 |
| O sıkıntılı anların birinde başımı kaldırdığımda pencereden bana bakmakta olan Ara Güler’i görmüştüm. Kısa bir an göz göze geldik, sonra ben yeniden masa başına döndüğümde hikâyenin “Üçüncü Remil” bölümünde yer alan Ulak’ın, Sadrazam’ın gözünde nasıl biri olduğunu merak ettiği, kendisini onun gözleriyle tarttığı o sahneyi tamamladım. |
|
|
| İhtiyarlık Öteki Hayat – Hasan Bülent Kahraman |
Sayfa:25 |
| Karşı cinsle ilişki kurmak dünyanın en zor işlerinden biridir. Hayatta insan aklına koyarsa her şeye sahip olabilir. Bir tek karşı cins istisnadır. Kabul etmeyen insanı sonuna kadar zorlasanız da elde edemezsiniz. Oysa insan karşı cinsin estetiğiyle büyüleniyor. Farklı kadınlar, farklı güzellikler niçin insana bu kadar uzak olsun? |
|
|
| Gelgit (Şiir) – Osman Hakan A. |
Sayfa:30 |
| |
|
|
| “Seferis ile Üvez”: Süreyya Berfe Şiiri Üzerine Notlar – Ali Galip Yener |
Sayfa:31 |
| Şairanelikten hep uzak duran, doğa ile alışverişini bir an bile aksatmamış bir şairin Çıkrık’tan sonraki olgun ürünlerini içerir Seferis İle Üvez. Ancak belirtmek gerekli: Berfe’nin doğa ile etkileşimini dolaysızca şiirine yansıtması şairin kenti sevmemesine, kent yaşantısını sahici bulmamasına indirgenemez. Bu, bireysel ve ahlaki seçimin siyasal-toplumsal olan açısından irdelenmesi / eleştirilmesi gereklidir. |
|
|
| Geriye Otobiyografisi Kalan “Toplumculuk”: Ahmet Erhan – Ali Özgür Özkarcı |
Sayfa:34 |
| Ahmet Erhan şiirinin, toplumsal muhalefetin etkisine vurulan neşterle doğallığını yitirmesi, Ahmet Erhan şiirinin; ikinci kitabıyla son kitabı arası herhangi bir biçimsel değişiklik katedememesi bir yana, aynı ruh hali içinde birbirinin fotokopisi olan şiirler yazmasına neden olmuştur. Alacakaranlıktaki Ülke (AÜ) kitabının hemen ardından çıkartılmış ikinci kitapla, yayımlanan son kitaba kadar; şiirlerde şairin bizzat kendi ismine, yaşam şekline yaptığı göndermeler; şairin ruh hali konusunda bize önemli fikirler verir. |
|
|
| İskender Pala ile Söyleşi – Enver Ercan |
Sayfa:37 |
| Anlatmak istediğim her şeyi kendi kahramanlarım üzerinden anlatıyor ve tarihin akışını asla bozmuyorum. Desenlerim, renklerim, fikir ve hayallerim orada birer ikişer açılıyor, gelişiyor, düğümleniyor ve çözümleniyor. Romanın sonuna doğru da adamlarımdan birkaçını öldürüyor, kadınlardan birkaçını kazada kaybediyor ve geri kalan eşyalarımı yine arabama doldurup geri, kendi zamanıma dönüyorum. |
|
|
| Zorba ve Çocuk (Şiir) – İlyas Tunç |
Sayfa:40 |
| |
|
|
| Kültür Gündemi: 2010 Nobel Edebiyat Ödülü: Mario Vargas Llosa – Özge Ercan |
Sayfa:41 |
| Gelişmiş teknolojik aygıtlara inat Llosa elle yazan bir yazar. Yazım şeklini ve çalışma düzenini şöyle anlatıyor: “Daima sabahın çok erken saatlerinde yazmaya otururum ve daima elle yazarım. İki saatin üstünde ise asla çalışmam, çünkü ellerime kramp giriyor. Sonrasında daktiloyla yazmaya başlarım. Neler yazdım, neleri değiştirmem gerekiyor ve kurguya nasıl yön vereceğim, daktiloyla temize geçerken ortaya çıkar. Bu, gerçekten yazıyı coşturan bir şey!” |
|
|
| Düşünce Temrinleri V – Sabit Kemal Bayıldıran |
Sayfa:44 |
| Milli Edebiyat’la sevgilinin adı değişir. Artık o yabancı kökenli Leylâ ya da Şirin değildir; yerli bir sevgilidir. Adı Ayşe, Fatma ya da Emine’dir. İdeoloji denen canavar her şeye sızar, aşka da. Bunu söyleyince de Sabit Hoca şiire ideolojik yaklaşıyor, diyorlar. Peki şaire Leylâ’yı unutturup Ayşe’yi bulduran nedir? Elbette milliyetçi paradigmadır. |
|
|
| Papirüs Ozanları – Mustafa Şerif Onaran |
Sayfa:49 |
| Çocuk ruhunda nelerin iz bıraktığı bilinemez. Kurtuluş Savaşı’nda daha ilkokula yeni başlayan Dağlarca, Konya’nın bir ucundaki gömülmüş haçı çiğneyerek kendini savaşa katılmış sayar. Dolibaş ayaklanmasında evlerinin yağmalanması Kurtuluş’a inancını pekiştirir. |
|
|
| 5. Ölüm Yıldönümünde Sulhi Dölek Soğuktan Yüreklerimizin Gücü Adına – Melike Belkıs Aydın |
Sayfa:53 |
| Dölek son romanı Küçük Günahlar Sokağı’nda bugünkü büyük günahların tohumunun atıldığı bir dönem olarak nitelediği 1950-60’ların İstanbul’unda bir sokağı anlatıyor. Bireysel ilişkiler, toplumsal genel geçerlerin baskısı altında, yalnızca ortak bellekte tutacakları yer açısından önemlidirler. Tarihi yazanlar, kazananlar olduğundan karşı duruşlar ortak bellekte düşman olarak tanımlanırlar, yansız bir anımsama olanaksızdır. |
|
|
| Ey’li Şiirler (Şiir) – Yücelay Sal |
Sayfa:55 |
| |
|
|
| Şebnem İşigüzel ile Söyleşi – Özge Ercan |
Sayfa:56 |
| Romancılık ebedi çocukluk. Oyuncaklarınızla oynar gibi yazıp duruyorsunuz. Bu defa küçük bir kız olmak zordu. O acıları yazarken yaşamak zordu. Ama yazmak mucize gibi. Her roman bir mucize. Bu defa insan ruhunda çok daha derine inebildiğimi düşünüyorum. “Kirpiklerimin Gölgesi”ni yazabildiğim için mutluyum. |
|
|
| Çırak (Öykü) – Pınar Aymaz |
Sayfa:59 |
| |
|
|
| Pastoral (Şiir) – Can Bahadır Yüce |
Sayfa:63 |
| |
|
|
| Not Defteri – Hüseyin Yurttaş |
Sayfa:64 |
| Bilindiği gibi Attilâ İlhan, şiirlerinde büyük harf ve noktalama işareti kullanmazdı. Cumhuriyet gibi bir gazetenin yazıişleri bile onu “düzeltmek” ihtiyacını hissetmiş ve gözünü kırpmadan bunu yapmıştı. Şiiri okurken, aklıma Attilâ İlhan’ın İzmir/Karşıyaka’daki büstündeki “Türkiye” şiirinden alıntılanan dizelerdeki “Türkiye” sözcüğünün büyük harfle başlatılarak yazılışı geldi. Nâzım Hikmet’in şiirlerde küçük harfle başlayan kimi dizeleri de, kimi alıntılayıcılar büyük harfle başlatıp geçiyorlar. Başka birçok şairin şiirlerine böyle müdahaleler olduğunu biliyoruz. Bu yaygın bir hastalık. |
|
|
| Çevirdim Dilim Yandı – Tozan Alkan |
Sayfa:67 |
| Nurullah Ataç’ın pek çok sözcük türettiğini biliyoruz. Başka kimler ne sözcükler türetmiş acaba? İlk karşıma çıkanlar şunlar oldu: Tekel sözcüğünü Ömer Asım Aksoy, gelenek sözcüğünü İsmet Paşa, seçenek sözcüğünü Emin Özdemir türetmiş. “Bilgi işlem”, “bilgisayar”, “yazılım” gibi bilişim alanında kullanılan önemli sözcüklerin isim babası Prof. Dr. Aydın Köksal’mış. Atatürk’ün de pek çok matematik ve askerlik terimine Türkçe karşılık bulduğunu biliyoruz. İşte bazıları: (Matematik alanından) Alan, artı, eksi, boyut, dikey, yatay, kesit, oran, teğet, uzay, yüzey… (Askerlik alanından) Er, subay, kurmay… |
|
|
| Rimbaud’larla Dörtnala – küçük İskender |
Sayfa:71 |
| Son otuz yılda bu özelliklere sahip şairin çıkmamasını bu nesildeki isimlerin ülkemiz güncel politikasını iyi idrak edemediğine bağlıyorum. Karşı şerit inşası için muhalif kimliğin öznellikten arındırılması şart çünkü. |
|
|
| Yeni İmzalı Öyküler Arasında – Nalan Barbarosoğlu |
Sayfa:72 |
| Öykü yazmak, yazdıkça gelişen, yeniden yeniden yazdıkça kendini bulan bir süreç. Yeter ki, içinizdeki yazma isteğini kışkırtan koşullardan, ortamlardan uzak kalmayın. İçinizde uyuyan ya da demlenen öyküleri harekete geçiren, hayat kadar yazılmış öykülerdir de... |
|
|
| Doğum Günü (Şiir) – Ürün Kuş |
Sayfa:74 |
| |
|
|
| Sahilde (Öykü) – Nesime Açılmış |
Sayfa:76 |
| |
|
|
| Bir Sevgiyi Darağacından Kurtarmak (Şiir) – Sevâl Günbal |
Sayfa:77 |
| |
|
|
| Uzun Uzun Çalan Ziller ve Bir Mutfak Kapısı Hakkında (Öykü) – Ömür İklim Demir |
Sayfa:78 |
| |
|
|
| Hayatta Ben En Çok Hüznümü Sevdim (Şiir) – Ayhan Emir Yolcu |
Sayfa:80 |
| |
|
|
|
|
KASIM 2010 - KİTAP EKİ
Hidayet Karakuş ile Söyleşi HÜSEYİN YURTTAŞ 1
Sarı Şey ÖZKAN ALİ BOZDEMİR 4
Bir Eksik Etekten (Eski Defterler) RAİF ÖZBEN 6
Zerre (Bütün Şiirleri) HÜSEYİN PEKER 8
Abdülkadir Bulut – “Kasabalı Lorca” MUSTAFA YILDIZ 9
M. Sadık Aslankara ile Söyleşi MELİHA AKAY 16
Ah Mana Mu ESRA ODMAN İYİER 17
Gecel SİNAN ÖZDEMİR 18
Şiir Günlüğü GÜLTEKİN EMRE 20
Yeni Yayınlar REYHAN KOÇYİĞİT 22 |
|
|
|
|
|