Varlık Yayınevi
 
   
 
 
   
Anasayfa Tarihçe Varlık Dergisi Kitaplar İletişim Yardım
Yaşar Nabi Nayır
Varlık Ne İçin Çıkıyor
Varlık İçin Ne Dediler
Künye
Varlık'ta Bu ay
Varlık Dergisi İçeriği
Abonelik
Yaşar Nabi Nayır Ödülleri
Varlık Dergisi 'eurozine' üyesidir

EYLÜL 2007

Çizgi-yorum – Semih Poroy Sayfa:2
Dizge Dışı Dünyada Özgürlük Sorunu – Yücel Kayıran Sayfa:3
Özgürlük kavramı kadar, içeriği zamana ve mekâna göre değişen bir başka kavram yok denilebilir. Ve hatta denilebilir ki, 20. yüzyıl boyunca, her ulusun kendi toplumsal gelişimiyle karakterize olan bir içerik kazanmıştır özgürlük kavramı. Özellikle ‘toplumsal özgürlük’ kavramı, toplumların modernleşme süreçleri ile kültürel gelişimlerini işaret eden bir kavram olmuştur.
Çağcıl Orfeus (Şiir) – Hüseyin Atabaş Sayfa:8
Negatif Özgürlük Anlayışının Sorunlu Öyküsü – Cem Deveci-Koray Tütüncü Sayfa:9
Postmodernizmin “yerel ve tikel olana dönüş” sloganı Türkiye’de de 1980’lerden sonra cumhuriyetin aydınlanma ideallerine, ilerlemeye ve toplumsal mühendislik projesine olan tepkilere eklemlendi. Böylesi bir eklemlenmenin sonucu olarak Türk siyasal hayatında egemen olagelmiş modernist-aydınlanmacı projenin özgürlükler alanına yönelik müdahaleci bir tutum barındırdığı ileri sürülüyor ve seçenek olarak da negatif özgürlük anlayışının ön plana çıkarılması gerektiği vurgulanıyordu.
Dönüş (Şiir) – Gültekin Emre / Sayfa Sayfa:13
Özgürlüğün Sınırı – Sevgi İyi / Sayfa Sayfa:14
Özgürlüğün, düşünmeyle var olan bir fikir olması ne anlama gelmektedir? İnsan aklı öyle bir yapıdadır ki, eylerken insana, koşulsuz olanı istemeyi buyurabilmektedir. Bu buyrukla insana aklı, doğal eğilimlerine kaçınılmazcasına, zorunlu şekilde bağlı olmadığını; olan biten karşısında eğer istemeyi bilirse, doğanın (doğal itkilerin, eğilimlerin) belirlemesiyle değil, kendi kendini belirlemesiyle de, doğanın dışında da eylemde bulunabileceğini, yani özgür şekilde isteyebileceğini –istemesini özgür kılabileceğini– söyler.
İç Huzursuzluğu ve Özgürlük Sorunu – Cemal Atay Genç Sayfa:17
Özgürlük kavramı dolayımıyla Oğuz Atay’ın Tehlikeli Oyunlar romanı ile Vüsa’t O Bener’in Bay Muaanit Sahtegi’nin Notları isimli romanlarına karşılaştırmalı bir bakış denemesi.
Ölüler İçin Oda Müziği (Şiir) – Celâl Soycan Sayfa:20
Estetik Özerklik ve Eleştiride Özgürlük Sorunu Üzerine – Ali Galip Yener Sayfa:21
Son askeri darbe süreciyle başlayan ve etkileri belirgin bir biçimde halen süren verili koşullarda, Türkiye’de otosansürünü içselleştirmiş, politik olan karşısında körleşmiş, büyük bölümü estetik özerkliği sorun edinmeyen edebi ürün ve eleştirel birikimi, tanımlanan çerçevede yeniden ele almak zorunluluğu vardır.
Türk Şiirinde Özgürlüğe Yaklaşımlar – Yaşar Güneş Sayfa:24
‘Kalabalık’ izleği İkinci Yeni şairlerinde ortak olan bir izlektir. Kalabalık içinden kendilerine ait olanı almak isterler. Örneğin, Cemal Süreya’da “Sen kalabalıkta bulup bulup kaybettiğim kimya”, Edip Cansever’de “Eğilmiş, sakin, içkiler alıyor kalabalıktan”; “Giderek siz oluyorsa bütün bir kalabalık”, Turgut Uyar’da “Yorgun kalabalık iyi kalabalık alaycı düzenbaz kalabalık”, Ece Ayhan’da “ismail soda içen kalabalıklara doğru cumhuriyet olmuş” diyen sözceleme özneleri görürüz.
İki Kırmızı Karanfil (Şiir) – Metin Güven Sayfa:28
Melih Cevdet Anday – Metin Cengiz Sayfa:29
Melih Cevdet Anday şiirine baktığımızda, havaya çizilen bütün görüntülerin görme eylemiyle ilişkili olarak birbirine bağlı olduğunu saptıyoruz. Şair görüntüler arasındaki zorunlu birliğin ayrımındadır ve hiçbir görüntü rastlantısal değildir. Oradan oraya savrulan görüntüler arasındaki birlik ve bütünlük görünebilirliğin açığa çıkması eylemidir Berger’in dediği gibi.
Rüzgâr Gibi – Sennur Sezer Sayfa:34
Anday’ın denemeleri de şiiri gibi “özünün gerektirdiği” ve dengeli, başlangıcıyla bitişi uyumlu, değindiği konuların ağırlıkları eşit dağıtılmış bir ucu öteki ucunu tutar yapıdadır.
Bir Romancı Olarak Melih Cevdet Anday – Adnan Özyalçıner Sayfa:36
Melih Cevdet’in romanlarında dille anlatım hepsinden önde gelir. Gizli Emir’in tefrika metniyle kitaptaki metnin karşılaştırması onun bu özenini ortaya koyacaktır. Dil açısından bakacak olursak, tefrikada “aksi bir adamdı” diye geçen bir cümle, kitapta “ters bir adamdı” diye düzeltilmiş. “Fena fena baktı”nın yerine “kötü kötü baktı” denilmiş. Anlatım açısından bakacak olursak, tefrikadaki “şu meslekte şu kadar yıllık tecrübem var,” cümlesi, “şu meslekte şu kadar yılımı harcadım,” olmuş. Kimi yerde cümledeki fazlalıklar atılmış, kimi yerde eksiklikler tamamlanmış. Kısacası dil tadı, anlatım güzelliği hep ön planda tutulmuş.
İstanbul (Şiir) – Israel Bar Kohav Sayfa:38
Perdedeki Fısıltı (Öykü) – Nalan Barbarosoğlu Sayfa:40
Şiirler – Süreyya Berfe Sayfa:43
Kültür Gündemi – Genel Seçimler Ataol Behramoğlu, Yüksel Pazarkaya, Ahmet Telli, Nilüfer Kuyaş, Kaan Arslanoğlu, Süreyyya Evren Sayfa:45
Genel Seçimler, AKP’nin zaferiyle sonuçlandı. Bu durumun, AKP’nin çalışmalarındaki başarının sonucu olduğunu ileri sürenlerin yanı sıra, muhalefetin inandırıcı bir seçenek sunamamasından kaynaklandığını dile getirenler de var. Özellikle kendilerini sol olarak tanımlayan kitle partilerinin milliyetçi çizgiye kaymaları, dış dünyaya kapalı-kuşkucu bir dille konuşmaları, muhalefeti yalnızca eleştiri düzeyinde yapmaları, kadrolarını “yeni” isimlerle gençleştirememeleri gibi nedenlerin bu seçeneksizlikte önemli rol oynadığı görüşü hâkim. • Siz nasıl yorumluyorsunuz?
100. Doğum Yıldönümünde İlhan Tarus’u Anımsamak – Mustafa Şerif Onaran Sayfa:51
Genel çizgileriyle İlhan Tarus’un öyküleri olay öyküsü olarak nitelendirilebilir. Kasabada yaşayan küçük memurlar, esnaf, aile çevresi, eve kapatılan kızların cinsel dünyası, Anadolu gerçeği içinde, İlhan Tarus’un öykülerine konu olmuştur.
Ölüm Türleri (Şiir) – Can Bahadır Yüce Sayfa:55
Şafağın Değirmeni – Haydar Ergülen Sayfa:56
Bu kez Varlık yazılarımı günlük biçiminde yazmayı düşündüm. Hatta birkaç başlık da buldum bu yazılara: ‘Bazı günler’, ‘Geçiyor’, ‘Günola’ derken, 80. doğumgününü kutladığımız büyük ustamız Turgut Uyar’ın sevdiğim dizeleri geldi aklıma: “Günler geçer ve çalışır şafağın değirmeni”. Öyleyse, Enver Ercan da uygun görürse, “Günler geçer...” olacak bu yazıların başlığı. Ama ‘günlük’ olacak mı, ne kadar ‘günlük’ sayılacak bu yazılar, bilmiyorum. Bazı notlar diyelim, bazı değiniler, hatırlamalar, kısacası hepsi de günlerimiz gibi gelip geçen şeyler...
Ardından (Şiir) – Gonca Özmen Sayfa:58
Kimlik, Kamusallaşma ve “Gül Yetiştiren Adam” – M. Gül Uluğtekin Sayfa:59
Kurtuluş Savaşı’nda çarpışan ve elli yıl sonra (1970’lerde) dışarı çıkmaya karar veren gül yetiştiren adamın öyküsünün Kemalist ideolojiyle hesaplaşma olarak okunması olanaklıdır. Bu çerçevede kurulan zalim-mazlum karşıtlığı, Kemalizm’in Türk kimliği temelinde kurulan “bizlik” kavramını sorgular.
Rüzgâr Sesi Aşk Yoktur (Şiir) – H. Hüseyin Yalvaç Sayfa:63
Leblebiye Övgü: On Bölümden Oluşan Bir İlahi – Matthew Gumpert Sayfa:64
Mütevazi leblebi, seni överim! Ulviyetin şairleri var; muazzamı anlatmak için hikâyeciler var; bulutlar kadar yüksek dağları ve yüce fırtınaları ananlarda eksiklik yok; Boğaz’ın ressamları var; Ayasofya’nın da tarihçileri, ve İstanbul’un kendisi sayısız yazarların ilhamı! Ama küçücük ve alçakgönüllü leblebi hakkında kim şarkı söyler? Leblebi şairi kim olacak? Yeni Homeros’unu arayan bir leblebi âşığı var mı?
Erendiz Atasü ve “Kilit Altındaki” Kadın Bedenini Yazmak – Argyro Mantoglou Sayfa:66
Eserlerinin merkezine kadın kimliğini ve kadının toplum içindeki konumunu oturtan Atasü, bedene yabancılaşmanın yıkıcı sonuçları ve duyularla duyguların dilinin sorgulanması üzerine yazıyor.
Kadın, Yazın, Savaş – Hande Öğüt Sayfa:68
Milliyetçi söylem, vatanı bir kadın bedeni olarak kurgular; evet. Hele ki “peçeli vatanlar”ın örtüsü hızla yırtılmalı ve Batılı arzu, olanca mütecavizliğiyle fethetmelidir Doğu’nun cinsel kıyısını... Milliyetçi söylemin baştacı ettiği kadın prototipi, ulusun ruhunu simgeler; fedakârlık ve iffet abidesi olduğu gibi hep güçlü de olmalıdır.
Ruh Gerdirme Töreni (Şiir) – Bâki Ayhan T. Sayfa:72
Hamamböceğini Sığınağında Yakalamak – Melike Aydın Sayfa:73
Hamamböcekleri bir gizin taşıyıcısıymışçasına kaçarlar aydınlıktan, her zaman da saklanacak en iyi yerleri bulurlar, iskeletleri uzunluklarının yarısı kadar deliklerden geçmelerine el verecek kadar esnektir. Koşucular kadar hızlıdırlar; tam son vuruşu yapacağınız anda gözünüzün görmediği bir deliğe atıverirler kapağı. Bir metni okumak da, sözcüklerin ardındaki hamamböceğini yakalamak gibidir.
Göstergebilimi Tartışmak – Tahir Abacı Sayfa:77
Varlık’ın Temmuz 2007 tarihli sayısında yayımlanan “Edebiyat Edebiyata Nasıl Bakıyor” dosyasında yer alan yazıma, Necmiye Alpay’dan, 20 Temmuz 2007 tarihli Radikal Kitap’ta bir eleştiri yöneltildi. Öncelikle “cevap hakkı” da doğuran kimi ifadeler de kullanan Alpay’ın eleştirisini neden Varlık’ta değil de, Radikal Kitap’ta yayımladığı sorgulanmalı.
Not Defteri – Hüseyin Yurttaş Sayfa:80
Ben, Mahmut Özay’ın öykülerini sırf o unutulup gitmesin, gölgede kalmasın, tekrar okura kazandırılsın diye, –telif ücreti başta olmak üzere– hiçbir beklentim olmadan, kendiliğimden derleyip düzenledim. Özay bazı öykülerine değişik kitaplarında tekrar tekrar yer vermişti. Onlar arasında bazı farklılıklar vardı. Onun düzeltilerini dikkate alarak sonuncusunu almak gibi, kitapları dışındaki öyküleri de toparlayıp kitaba koymak gibi uğraştırıcı çalışmalarım oldu. Bu konuda bana torunu Uğur Özay ile yeğeni Mustafa Kemal Yılmaz her türlü kaynağı aktarmış olmasaydı, elbette bunu başaramazdım.
Delirium Tremens (Şiir) – Ersan Erçelik Sayfa:82
Yeni İmzalar – Enver Ercan Sayfa:83
Size sevineceğinizi bildiğim bir haberim var!.. Yılbaşından itibaren, gönderdiğiniz ürünleri –üç ayda bir değişmek üzere– edebiyatımızın farklı isimleri değerlendirecek. Farklı bakışlar iyidir, nefes aldırır; size de, bana da, bu sayfalara da…
Sözcük (Şiir) – Murat Dalgın Sayfa:84
Zaman Kırığı (Öykü) – Alper Turna Sayfa:85
“Açık Şiiri” (Şiir) – Ömür Özçetin Sayfa:86
Gibi (Şiir) – Nurullah Kuzu Sayfa:87
EYLÜL 2007 - KİTAP EKİ

Gri Gül  ÇİĞDEM ÜLKER

Cahit Külebi Bütün Şiirleri HİDAYET KARAKUŞ

Safahât KEMAL BEK

Venedik Karnavalı AYSEL SAĞIR

Dizi Senaryosu Yazmak ERTEM MERT

Avrupa’nın Krizi TAYFUN SALCI

Şiir Taşı MUSTAFA KÖZ 

Tozlu Raf DENİZ DURUKAN 

Yeryüzü Haberleri GÜLCE BAŞER

Yeni Yayınlar REYHAN KOÇYİĞİT

Anasayfa   |   Tarihçe   |   Varlık Dergisi   |   Kitaplar   |   İletişim
Copyright © 2017 VARLIK YAYINLARI