Varlık Yayınevi
 
   
 
 
   
Anasayfa Tarihçe Varlık Dergisi Kitaplar İletişim Yardım
Yaşar Nabi Nayır
Varlık Ne İçin Çıkıyor
Varlık İçin Ne Dediler
Künye
Varlık'ta Bu ay
Varlık Dergisi İçeriği
Abonelik
Yaşar Nabi Nayır Ödülleri
Varlık Dergisi 'eurozine' üyesidir

MAYIS 2007

Çizgi-yorum – Semih Poroy Sayfa:2
Çağımız Bizi Niye Hasta Eder? – Nilgün Tutal Sayfa:3
Türkiye’de hızla genişleyen hizmet sektörü ile pazarlama ve reklamcılığın merkezi haline gelen İstanbul, New York’un Kristeva’nın betimlediği hiç durmadan strese maruz, sürekli kazanma peşindeki alt orta ve orta sınıfının da kenti aynı zamanda. Tüketmek, bu sınıfın da eğer çalışmaktan zaman bulabilirse yapmayı arzuladığı kayda değer tek etkinlik.
Bir Anne İçin Çiçek Toplamak (Şiir) – Metin Demirtaş Sayfa:8
Ey Ruh, Nereye? – Halûk Sunat Sayfa:9
Kendimizi kendimize ‘yabancılaştıran’ illetlerden nasıl arınabiliriz? Yeni bir dünya yaratarak. O dünyayı kuracak ideoloji pratiklerimizin yaratıcı yüzünü bileyerek: Yaratıcı sanatsal ve siyasal pratiklerle –hayatı ve kendimizi dönüşterecek tarzda– hayat(ımız)a müdahil olarak. Benim esin kaynağım, yastık altında kadim dost Marksizm ve elbet, psikanaliz. Sizinkini bilemem.
New York, Paris, İstanbul: Hastalıklar Kent Seçer mi? – Ayça Gürdal Küey Sayfa:14
Evet, ruhsal hastalıklar kent seçmiyor; biraz az, biraz çok, belirti dağılımı belki farklı ama coğrafi sınır tanımadan her yerde yaşanıyor. Önemli olan ruhsallık ve ruhsal sınırlar. İşte bu nedenle Kristeva kaygılanmakta haklı. Bu medetsizlik çağında, New York, Paris ya da İstanbul’da ruhlarımız nereye gidiyor?
Sarılık Hastasına Sidik İçirmek – Kaan Arslanoğlu Sayfa:18
Tüm dünyada en azından son otuz yıldır insanlık bilinçli ve “hür” tercihiyle kapitalizmi seçti, alternatifi bulunduğu halde. Zaten o alternatifleri de on yıllar öncesinden az ya da çok kapitalizme benzetmişti. İnsanlık bu yeğlemesinde ısrarlı olduğunu gösterdiğinden önümüzdeki on yıllar için de umut ışığı zayıf. Öyle vahşi bir sistem ki bu kapitalizm, en uygar biçemleri bile o kadar vahşi ki, insan ruhunun onun içinde daha da yozlaşması, hastalanması zaten kaçınılmaz.
Ölümün Akrabası Yok (Şiir) – küçük İskender Sayfa:21
Hangisi Yeni? – Talat Parman Sayfa:22
Günümüzün modern insanının yeni ruh hastalıklarına tutulduğunun henüz kanıtlanamamış bir varsayım olarak kaldığını söyleyebiliriz. Ancak öte yandan bugünkü bireyin yaşamının daha önceki dönemlerden çok farklı unsurlar içerdiğini de görmekteyiz. Ekonomik, politik ve toplumsal gelişim sonucu bireyin yaşamının birçok alanında kökten değişimler olmuştur. Bunların onun ruhsallığını etkilemediğini düşünmek gerçekçi değildir..
Dedi ki O (Şiir) – Ahmet Telli Sayfa:22
Kişinin Epriyen Sınırları – Mustafa Ziyalan / Sayfa 20 Hastalık hastaya nasıl baktığımıza, ondan neler beklediğimize, o hastalıkla uğraşan uzmanların arasındaki iletişime, hastalığın kimlere neye mal olduğuna, tedavisinin kimlere nasıl kârlar sağladığına göre de belirlenen bir kurgu.
Tarık Dursun K. ile Söyleşi – Ahmet Önel Sayfa:25
Hayatın, hele hele yaşadıklarınızın acısıyla tatlısıyla “hikâye” olduğunu fark ettiğiniz noktada kendinizle müthiş bir hesaplaşmaya giriyorsunuz. Dış dünyaya öykü gözüyle bakmanın sakıncası iç dünyanın kendine yabancılaşmasıdır belki de.
Yazar Tarık Dursun K. – Raif Özben Sayfa:28
Tarık Dursun K.’nın öykülerinde konu her zaman bir olay değildir. Bu nedenle o, olay ile öykünün birbirine karıştırılmaması, olay nedeniyle öykünün güme gitmemesi gerektiğini vurgular. Çünkü anlatılan olay “seçilmiş” ve “ilginç” görünse bile öykü salt onun anlatılmasından oluşmaz. Önemli olan onun öykülemesini yapabilmektir. Bu başarılamazsa “olayın yaldızı çabuk düşer”.
Yazı Çölü (Öykü) – Murat Gülsoy Sayfa:36
Sabahattin Ali Öykülerinde Anlatıcı “Söylem”i – Kabil Demirkıran-Hülya Bulut Sayfa:38
Sabahattin Ali’nin öyküleri, kimi zaman anlatıcının merkezde bir kahraman sıfatıyla gözüktüğü, kimi zaman da gözlemci kimliğiyle olayların aktarımcısı durumunda bulunduğu öykülerdir. Anlatıcının olayları dışarıdan anlatır gözüktüğü durumlarda bile eleştirel gerçekçi kimliğini gizlemediği ortadadır.
Duvar (Şiir) – Arife Kalender Sayfa:41
“Apartman” Hikâyesinde Dramatik Yapı ve Şehrin Ölümcüllüğü – Esra Dicle Sayfa:42
“Apartman”, olay üzerine kurulu bir “süreç” hikâyesidir. Kısa, yoğun, ayrıntılardan arındırılmış, dramatik gerilimi canlı tutan soğukkanlı bir anlatımla kuvvetlendirilmiştir. Ezen-ezilen karşıtlığı ve çatışması üzerine kurgulanan sağlam ve dengeli yapıya sahiptir. Sabahattin Ali sömürü düzenini diyalektik bir şekilde ele almış, ezilenle birlikte ezeni, işçiyle birlikte işvereni de metne katmıştır. Nesnel ve gerçekçi bir anlatıcı tavrının yanında yer yer işçinin psikolojisine de yer verilmesiyle konunun okuyucu üzerindeki etkisi artırılmıştır. Fakat işveren figürü daha yüzeysel ve derinliksiz çizilmiştir. Bu tür bir yaklaşım da; şehir hayatının, kapitalizmin ve sömürü çarklarının insanları nasıl makineleştirdiğinin ya da ötekileştirdiğinin göstergesi sayılabilecektir.
Kanto XL İskandil (Şiir) – Ahmet Ada Sayfa:44
800 Yıllık Bir Anıt: Mevlana – Mustafa Şerif Onaran Sayfa:45
Kültür Gündemi - Öykü Dünyasında Bir Sorun mu Var? Edebiyat tartışmaları denildiğinde, ilk başta aklımıza doğal olarak şiir gelir. Gerçekten de, edebiyat tarihimize baktığımızda, en sıkı tartışmaların, hatta kavgaların daha çok şiir dünyasında yaşandığı görülür. Şiirin iç dinamikleri ve dış etkilerinden tutun da şairlerin kişilikleri, toplumsal ve siyasal alanda sergiledikleri duruşa kadar birçok açıdan yapılır bu tartışmalar. Elbette edebiyatın diğer türlerinde de tartışmalar olmuştur, oluyor. Sözgelimi, son yıllarda roman üzerinden hatırı sayılır tartışmalar yapılıyor; taraflar söz alıp kimi zaman incitici de olabilen eleştiriler yöneltiyorlar birbirlerine. Ama öyküde durum farklı. Bu alanda neredeyse suskunluğun hâkim olduğu gibi bir kanı var edebiyat dünyasında. Bu kanıya dayanak olarak da, öykü kitaplarının, tanıtıcı yazılar dışında kolay kolay eleştirmenlerin, yazarların gündemine girmediği, öykü-öykücü üzerinden yapılan tartışmaların yok denecek kadar az olduğu, öykücülerin birbirlerine karşı çok sakınımlı davranıp eleştirilerini yazıya dökmedikleri ileri sürülüyor. En önemli neden olarak, öykücülerin fazlasıyla “gözlemci” ve içlerine kapanık oldukları için tartışacak bir sorunlarının olmadığı dile getiriliyor. Hatta son yıllarda, “öykücünün tek sorunu, bir an önce roman yazmaktır” gibi biraz da ironik bir değerlendirme sık sık dile getiriliyor. • Siz nasıl değerlendiriyorsunuz? Soruşturmamıza yanıt veren yazarlar: Füsun Akatlı, Feridun Andaç, Semih Gümüş, Adnan Özyalçıner, Nursel Duruel, Cemil Kavukçu, Ayfer Tunç, Faruk Duman, Ayşe Sarısayın / Sayfa 49
Kavukçu, Ayfer Tunç, Faruk Duman, Ayşe Sarısayın Sayfa:49
Hata Payı (Şiir) – Cengiz Şenol Sayfa:57
Erdal Öz’den Orhan Pamuk’a – Remzi İnanç Sayfa:58
Antalya Belediyesi 1975 yılında, Antalya Festivali Hikâye Yarışması düzenlemiştir. 170 hikâyenin katıldığı yarışmanın seçici kurul üyeleri şunlardır: Fakir Baykurt, Asım Bezirci, Adnan Binyazar, Erdal Öz ve Sadun Tanju. (…) Öz’ün, yarışma üçüncüsü Orhan Pamuk üzerine söyledikleri o zaman kimselere şaşırtıcı gelmemiş miydi acaba?
Eşlemeler – Ahmet Önel Sayfa:60
Şimdi söyleyeceğim sözcüğü yineler misin, dedi büyük babası. Yinelerim, diyor usulca. Büyükbaba sözcüklerin en güzelini aramaya başlıyor. Bir yıldız daha göndermeyi deneyecek gökyüzüne; varlığını ışıtacak ve taçlandıracak köhne ömrünü. Bir sözcük, diye mırıldanıyor. Sözcük, diye yineliyor küçük adam. Ah çocuk, diye gülümsüyor sonunda; yetmiş yıllık bir arayışın hemen başındasın ama kimse bilmeyecek bunu. Sen, ben ve sabırsız gökyüzünün dışında kimse bilmeyecek. Bir sözcük belki de en bulunmazıdır yıldızların.
Vazgeçilmiş Renk – Mehmet Erte Sayfa:62
Hayatın bir öykü ya da film gibi birbirine “uygun” parçalara sahip olmayışının bunalımı… Sadece kendimize değil, (nedense) başkalarına da açıklamaya çalışırken birbirine uydurmaya çalıştığımız yaşam kesitleri… Birdenbire ortaya çıkan ve belirgin hiçbir nedene dayanmayan durumların tüm bir yaşamımızı bağlı gördüğümüz değerleri hafifseyişi… Bu hafifsemenin bir parçası ya da hedefi olmaktan duyduğumuz utanç… Varoluşumuzun bu hafifsemeye kendisini maruz bırakan zayıflığı…
Şiirler Ayhan Gülsoy Sayfa:69
“Otuz Beş Yaş” Üzerine... – Hidayet Karakuş Sayfa:70
Sözcükler’in 4. sayısında Cahit Sıtkı, “Dante” ve “Otuz Beş Yaş” başlıklı yazısı da benzer yumuşaklıkta, konuya değişik bir bakış açısı getirme çabasındaydı. “Otuz Beş Yaş” şiiriyle ilgili yeni bir açılım mı yapacak acaba, diye merakla okudum. Tümer’in yazısını özetleyerek onun konuyu irdelerken vardığı yargıları, dizelerin içerdiği anlama yaklaşımı bilinmeli ki yazımın bütünü okunduğunda “Otuz Beş Yaş” şiirini daha iyi kavrayabilelim.
Dip (Şiir) – Yusuf Alper Sayfa:72
Şiirimizin En Gençleri – Abdülkadir Budak / Sayfa 73 Madem, “şiirin en gençleri” dedim, 1977-1986 arasında doğan, yaşları 21-30 arasında olanları hatırlamaya, hatırlatmaya çalışayım. Bunların içinde, “çocuğun oyuncağıdır balkondan sarkmak” gibi dizeler yazanı mı ararsınız; “Çünkü Ben Bir Gülüm” gibi bir şiir yazmayı başarmış olanı mı? “Bir karşıtlık, bir çatışma, bir itiraz, bir yıkım yaratma gücüyle de yeni bir göz ekler insana. Sözün zihinde dönüşmüş halidir şiir,” diyenler de bunlar arasındadır, “bazı kayıpların ardından sadece yaşamak dahi bu arenada yer almanın bir parçasıdır” diyen de.
Ölüm Biçimli Bir Çift Bacak (Şiir) Can Sinanoğlu Sayfa:75
Eleştiri Tarihinden – Mehmet Rifat Sayfa:76
Eleştiri Tarihinden’in kapsamı çerçevesinde sunduğumuz Michel Rybalka’nın Bulantı üstüne incelemesiyle, 12 Mayıs 2005’te yitirdiğimiz Selahattin Hilav’ı burada saygıyla anıyoruz. Washington Üniversitesi (Saint-Louis) öğretim üyelerinden Michel Rybalka’nın metni Le magazine littéraire dergisinin dizi-dışı 7. sayısında (Mart-Mayıs 2005, Sartre sayısı, s. 21-24) yayımlanmıştır ve “La Nausée, premier roman” (“Bulantı: Bir İlk Roman”) başlığını taşır. M. Rybalka, Michel Contat ile birlikte Sartre’ın romanlarının Pléiade dizisinden çıkan baskısını hazırlamıştır.
Çırak ve Ölüm (Şiir) – Veysi Erdoğan Sayfa:79
Bir Kadın Protestosu: Histeri Hande Öğüt Sayfa:80
Histeri çalışmasının kurucu babası Fransız nörolog Jean-Martin Charcot’dur. Dilenciler, fahişeler, deliler için uzun süre tımarhane işlevi gören Salpetriere’de teşhis ve “teşhir” ettiği histeri hastaları, şiddet, sömürü ve tecavüze uğrayan genç kadınlardır.
Not Defteri – Hüseyin Yurttaş Sayfa:86
Varlık’ın Mart 2007 tarihli sayısındaki Mustafa Şerif Onaran’ın “Kendini Aşan Ozan: Sezai Karakoç” başlıklı yazısını okurken, şu “kendini aşmak” sözü üzerinde biraz düşündüm. Bu söz bana eskiden beri ters gelmiştir. Hep amaçlanan dışında başka bir anlam yüklendiğini düşünmüşümdür. Mantığa aykırılığının gözüme batışı yanında, barındırdığı abartı da beni rahatsız etmiştir. İnsan kendini (hangi yanıyla ve hangi bakımdan olursa olsun) aşamaz.
Şiirler - Yavuz Özdem Sayfa:87
Yeni İmzalar – Enver Ercan Sayfa:88
Dergilerin dağıtım sorunu bu koşullarda çözülecek gibi değil. İşin garip yanı, baş suçlu dağıtım şirketleri değil; okurlar! Dergiler ortalama 1500-2000 satsa, dağıtımcılar dergileri, ön ödeme istemeden dağıtmazlar mı sanıyorsunuz? İsteseler bile, dergiciler bu parayı çekinmeden yatırmazlar mı sanıyorsunuz? Ne var ki, dağıtımcıdan aldıkları para, çoğu zaman yatırdıkları para kadar bile olamıyor. Durum böyle olunca da, kendi olanaklarıyla dağıtıyorlar. O da ancak bu kadar oluyor.
Renksiz Naaş (Şiir) – Ali Cahit E. Sayfa:89
İdamlık Sefa (Şiir) – Vakur Burçak Savaşkurt Sayfa:89
Frankie (Öykü) – Zeynep Alpaslan Sayfa:90
En Uzun Mart (Şiir)– Ali Pektaş Sayfa:92
Balıklar Kavağa Çıkınca (Öykü) – Ahu Parlar Sayfa:93
Kronometre (Öykü)– Simla Sunay Sayfa:95
MAYIS 2007 - KİTAP EKİ

Bâki Ayhan T. ile Söyleşi (“Fırtınaya Hazırlık”) MUSTAFA ERDEM ÖZLER

Fotoğrafı Sana Gönderiyorum (Selim İleri) GÜLCE BAŞER

Ahmet Oktay ile Söyleşi (“İliği Olmayan Düğme”) KADİR İNCESU 

Babalar ve Kızları (Hikmet Temel Akarsu) EMRE KARACAOĞLU

Amat (İhsan Oktay Anar) ORHAN DURU

Dostum Pierrot (Raymond Queneau) GÖKTUĞ HALİS 

Özdemir İnce ile Söyleşi  ÖNER CİRAVOĞLU 1

Dün Bugün SENNUR SEZER

Aynadaki Narkissos
CEM UÇAN

Yahudi Efendi BİLGİN ADALI

Kırbaç NURDURAN DUMAN

Sokaklar Kentler Ülkeler ÇİĞDEM ÜLKER

Sessizlik Kuleleri 2084  AYSEL SAĞIR

Hüseyin Peker ile Söyleşi ABDURRAHMAN ŞENEL

Zeynep Avcı ile Söyleşi AYSUN YAVUZ

Yaşamın İzindeki Kadınlar TÜLİN TANKUT

İmgenin Tılsımlı Rüzgârı CANAN KURUKAHVECİ

Meltem Arıkan ile Söyleşi DEMET KOTAN

Edebiyât-ı Hakikiyye Dersleri EMRAH PELVANOĞLU

Bulutlar GÜLTEKİN EMRE

Tozlu Raf DENİZ DURUKAN

Yeni Yayınlar REYHAN KOÇYİĞİT

 

Anasayfa   |   Tarihçe   |   Varlık Dergisi   |   Kitaplar   |   İletişim
Copyright © 2017 VARLIK YAYINLARI